Waterpas

Horizontaal en verticaal waren in grootmoederstijd twee belangrijke begrippen. Een instrument wat daar direct bij past is het timmermanswaterpas. Voor de vakman in de jaren 50 moet dit een van de belangrijkste instrumenten geweest zijn. Het meten met een gevulde waterslang gaf uitkomst voor de wat langere afstanden.

Bij Wiki lezen we:
"Een waterpas of timmermanswaterpas is een instrument dat wordt gebruikt om te bepalen of een vlak of lijn precies horizontaal of verticaal is. Het bijvoeglijk naamwoord waterpas betekent nauwkeurig horizontaal ("deze vloer is niet waterpas") of nauwkeurig verticaal ("deze paal staat niet waterpas"). Er bestaan ook waterpassen die een hoek van 45 graden kunnen vaststellen. De waterpas is uitgevonden door de Franse natuurkundige en schrijver Melchisédec of Melchisédech Thévenot. Hij was rijk en had goede connecties. Later kwam hij in dienst van Lodewijk XIV. Uit zijn correspondentie met Christiaan Huygens blijkt dat hij zijn uitvinding deed enige tijd voor 2 februari 1661. De constructie van het meetinstrument is zeer eenvoudig. Het heeft een starre, vlakke ondergrond en een gekromd doorzichtig buisje, de libel, op een luchtbel na gevuld met een gekleurde vloeistof (meestal ethanol). In het midden van dit buisje zijn twee streepjes aangebracht met een tussenruimte gelijk aan de afmeting van de luchtbel. Water is minder geschikt vanwege de uitzetting bij bevriezen. De naam waterpas is dus misleidend. Er is sprake van het meten van de richting van de zwaartekracht. Vloeistofoppervlakken in rust staan loodrecht op de richting van de zwaartekracht."