Zagen en Zaagzettang

Zagen

Van Wim Muller kregen we een aantal foto's met gereedschappen uit de voormalige timmerwerkplaats op de Margaretsedijk. Onder andere een foto van een cirkelzaag en een boomzaag.
Kijkende naar de boomzaag, zien we dat zagen met dit gereedschap een werkje voor 2 personen was. Het woord zagen komt ook bij spreekwoorden om de hoek kijken. Iets is afgezaagd, en: Iemand doorzagen. Hier kun je uit opmaken dat zagen met deze handbediende zaag een vervelend, langdurig werkje geweest moet zijn.

In een schuur binnen onze draaicirkel zien we een tweetal boomzagen aan de muur hangen. Jawel, zagen, verledentijd. Deze "boomzagen" hebben een blad van meer dan 1.20 meter. Met een grove rij snijtanden en een beetje roest. Als bewijs dat ze al lang niet meer gebruikt zijn. De boomzaag, ook wel trekzaag genoemd, werkt op handkracht, op trekkracht. Met enkele millimeter per heen en per weer beweging wordt het werk geklaard.

Zaagzettang

De vakman van vroeger had behalve de liefde voor het vak continue zorg voor zijn gereedschap. Voor dit onderhoud waren er speciale werktuigen ontwikkeld. Zo ook de zaagzettang. "Een zaagzettang of tandzetter is een tang waarmee men de zaagpunten van bijvoorbeeld een handzaag of een kapzaag weer in de juiste stand kan zetten. De tang heeft twee benen. Het ene been heeft een vaste bek met een sleufvormige opening. Onderlangs dit been zit een verschuifbaar omgebogen stripje met een sleufgat. Dit kan afgesteld worden op de gewenste afstand voor de te zetten zaagtand. De tand wordt door de opening hier tegenaan geschoven. Het andere been heeft een klein aambeeldje dat op de zaagtand geknepen kan worden. De mate van aanknijpen is regelbaar voor de te zetten tand. Deze afstand kan ingesteld worden met een schroef door het been en die bij dichtgeknepen stand steun vindt op de bovenkant van het andere been. Om de tanden te kunnen zetten wordt de zaag geklemd in een zaagklem."
Met dank aan Wiki en aan Piet Duerinck.

Zetapparaat voor cirkelzagen

Een apparaat voor de tanden van het zaagblad van een cirkelzaag.
De globale werking is als volgt:
Het kegeltje dient voor het opspannen van het zaagblad.
Dit kegeltje is verstelbaar via de schuifbare stalen liniaal onderaan. Op deze manier kan het apparaat worden ingesteld t.b.v. verschillende zaagbladdiameters.
De stelschroef met de 2 ronde moeren dien om het zaagblad horizontaal gefixeerd te houden als de zaagtand wordt gezet (geschrankt)
Het zetten gebeurt door het handvat naar beneden te drukken waardoor de tand op een zetstempel wordt gedrukt.
De bewerking dient tand voor tand te gebeuren.